Endeks Nedir?
Endeks, bir piyasanın veya belirli bir sektörün genel performansını ölçen bir göstergedir. Ekonomik, finansal ve ticari analizlerde sıklıkla kullanılan endeksler, yatırımcıların ve analizcilerin piyasa hareketlerini değerlendirmesine yardımcı olur. İşte endeksle ilgili temel bilgiler:
-
Tanım: Endeks, belirli bir piyasa veya sektörün değerini ölçen ve bir referans noktası olarak kullanılan istatistiksel bir ölçüttür.
-
Hesaplama: Endeksler, seçilen bir grup varlık veya şirketin fiyatlarının ağırlıklı ortalamasına dayanarak hesaplanır. Bu varlıklar genellikle o sektör veya piyasa hakkında bilgi verir.
-
Piyasa Performansı: Endeksler, yatırımcılara bir piyasanın ya da sektörün genel yönü hakkında bilgi verir. Bir endeksin yükselmesi, o piyasanın değerinin arttığını; düşmesi ise değer kaybettiğini gösterir.
-
Çeşitli Türler: Endeksler çeşitli türlerde olabilir. En bilinen türleri arasında borsa endeksleri, ekonomik büyüme endeksleri ve sektörel endeksler yer alır.
-
Borsa Endeksleri: Borsa endeksleri, borsada işlem gören şirketlerin performansını ölçer. Örnekler: BIST 100, Dow Jones, Nasdaq.
-
Sektörel Endeksler: Belirli bir sektördeki şirketlerin performansını ölçer. Örneğin, teknoloji, sağlık, enerji sektörleri için endeksler olabilir.
-
Ekonomik Endeksler: Ülke ekonomilerinin büyüklüğünü, enflasyon oranlarını, işsizlik oranlarını gibi verileri yansıtan endekslerdir.
-
-
Kullanım Alanları: Endeksler, yatırımcılara piyasa eğilimlerini, riskleri ve fırsatları analiz etme konusunda yardımcı olur. Ayrıca portföy çeşitlendirmesi ve ekonomi politikaları için de önemli referanslardır.
-
Yatırım Araçları: Endeksler, yatırımcılara yalnızca piyasa performansını izleme imkânı sunmaz, aynı zamanda endeks fonları gibi yatırım araçları ile yatırım yapma fırsatı da verir.
-
Örnekler: Dünyada en çok bilinen borsa endeksleri arasında S&P 500, Dow Jones, FTSE 100, Nikkei 225 yer alır. Türkiye'de ise BIST 100 ve BIST 30 gibi endeksler popülerdir.
-
Yükseliş ve Düşüş: Endekslerin yükselmesi, piyasanın genel olarak değer kazandığını, düşmesi ise değer kaybettiğini gösterir. Bu nedenle yatırımcılar, endekslerin hareketlerini dikkatle takip ederler.