İçindekiler
Ağırlıklı ortalama nedir? Belirli değerlerin, bu değerlere atanan ağırlıklar dikkate alınarak hesaplanması olan ağırlıklı ortlama içeriği için İnfo Yatırım'a tıklayın!
Ağırlıklı Ortalama Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Günümüz finansal piyasalarında ve sermaye piyasalarında sıkça karşımıza çıkan kavramlardan biri, ağırlıklı ortalama fiyat (AOF). Basit ortalamanın ötesinde, piyasadaki gerçek fiyat oluşumu hakkında daha isabetli bilgi sunan bu kavram, yatırımcıların hem alım-satım kararlarını hem de portföy analizlerini etkileyebiliyor. Peki ağırlıklı ortalama fiyat nedir, nasıl hesaplanır ve neden önemlidir? Gelin, bu soruları adım adım açıklayalım.
Öncelikle ağırlıklı ortalama kavramını anlamak gerekir. Basit ortalama, verilerin her birini eşit önemde kabul ederek hesaplanır. Ancak bazı veriler, diğerlerine göre daha fazla etkiye sahip olabilir. Ağırlıklı ortalama, işte bu “önem” ya da “katkı” farkını dikkate alır. Her bir değerin, sahip olduğu ağırlık oranında hesaba katıldığı bir ortalama türüdür.
Ağırlıklı ortalama fiyat, özellikle borsada ve döviz piyasalarında çok sık kullanılır. Burada “ağırlık” genellikle işlem hacmini ya da süreyi ifade eder. Yani, bir hisse senedi gün içinde farklı fiyatlardan çeşitli miktarlarda işlem gördüyse, ağırlıklı ortalama fiyat, yüksek hacimli işlemlerin söz konusu ortalamaya daha fazla katkı yaptığı anlamına gelir.
Örneğin; bir hisse senedi seans boyunca 10 TL, 12 TL ve 15 TL’den işlem görsün. Eğer asıl yoğun hacim 12 TL’den gerçekleşirse, ağırlıklı ortalama fiyat 12 TL’ye yakın olur. Böylece, piyasa fiyatlarının yatırımcı için gerçekçi yansıması ortaya çıkar.
Ağırlıklı Ortalama Fiyat Nasıl Hesaplanır?
Ağırlıklı ortalama fiyatı hesaplamak için şu formül kullanılır:
Ağırlıklı Ortalama Fiyat = (Fiyat*Hacim toplamı) / (Toplam Hacim)
Yani her fiyat seviyesi, o seviyedeki hacimle çarpılarak toplanır; sonra toplam işlem hacmine bölünür.
Basit Bir Örnek:
Bir yatırımcı, aynı hisseye farklı fiyatlardan ve miktarlarda yatırım yaptı:
- 10 TL’den 100 adet,
- 11 TL’den 70 adet,
- 9 TL’den 150 adet.
Ağırlıklı ortalama maliyet şu şekilde hesaplanır:
Demek ki bu yatırımcının ortalama alış maliyeti 9,75 TL’dir.
Ağırlık Olarak Neler Kullanılabilir?
Borsada ağırlıklı ortalama hesaplarken aşağıdaki kriterler ağırlık olarak kullanılabilir:
- İşlem Hacmi: En yaygın kullanılan yöntemdir. Büyük hacimle gerçekleşen işlemler ortalamaya daha çok etki eder.
- Zaman Dilimi: Özellikle hareketli ortalamalarda, yeni fiyatlara daha fazla ağırlık verilebilir.
- Piyasa Değeri: Endekslerde şirketler piyasa değerlerine göre ağırlıklandırılır (örneğin BIST 100).
- Finansal Gösterge: Bazen belirli bir göstergenin büyüklüğü de ağırlık olarak alınabilir.
Ağırlıklı ortalama fiyat, yatırım kararlarında ve teknik analizde önemli bir ölçüttür. İşte bazı avantajları:
- Piyasa Gerçeklerine Yakın Sonuçlar Sunar: Büyük hacimli işlemler fiyat davranışını etkiler, dolayısıyla ortalamanın da temelini oluşturur.
- Risk Yönetimine Yardımcı Olur: Portföyünüzdeki tüm varlıkların gerçek katkısını değerlendirmek açısından daha isabetlidir.
- Yatırım Stratejileri Geliştirir: Alım-satım seviyelerini belirlerken gerçek ortalama fiyatı bilmek yatırım stratejilerinde avantaj sağlar.
Ayrıca endekslerin hesaplanmasında da ağırlıklı ortalama yöntemi kullanılır; örneğin BIST 100’de, şirketler piyasa değerine göre endekste ağırlıklandırılır.
Basit ve Ağırlıklı Ortalama Fiyat Karşılaştırması
Basit ortalama, tüm fiyatlara eşit ağırlık verir:
Ama son fiyatlara daha fazla ağırlık vermek (örneğin ağırlıklar: 1, 2, 3) daha güncel ve anlamlı bir analiz sağlar:
Son kapanışlar aşağı gitmişse, ağırlıklı ortalama basit ortalamadan düşük çıkacaktır.
Ağırlıklı ortalama fiyat, yatırım kararlarını daha güvenli ve gerçekçi bir temelde şekillendirmek için ideal bir araçtır. Finansal analizde yalnızca basit ortalamaya bakmak çoğu zaman yanıltıcı olabilir; çünkü piyasanın dinamikleri, büyük hacimle oluşan fiyatlarda gizlidir. Ağırlıklı ortalama ise, yatırımcıya piyasa davranışını doğru yansıtmak ve işlemlerini objektif veriye dayandırmak için güçlü bir yol sunar.
Çekince
Çekince: Bu raporda yer alan her türlü bilgi, değerlendirme, yorum, istatistiki şekil ve bilgiler hazırlandığı tarih itibari ile mevcut piyasa koşulları ve güvenirliğine inanılan kaynaklardan elde edilerek derlenmiştir ve İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin doğruluğu ve bunların yatırım kararlarına uygunluğu tarafımızca garanti edilmemektedir. Bu bilgiler belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemekte olup alım satım kararını destekleyebilecek yeterli bilgiler burada bulunmayabilir. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu nedenle bu sayfalarda yer alan bilgilerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu bilgilere dayanılarak yapılan işlemlerden, yorum ve bilgilerin kullanılmasından doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan dolayı İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile bağlı kuruluşları, çalışanları, yöneticileri ve ortakları sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.