İçindekiler
TCMB Analizinde Parasal Sıkılaşma ile Tüketim Harcamalarındaki Düşüşler Ele Alındı
TCMB'den Tüketim Harcamaları Analizi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), parasal sıkılaşmanın tüketim harcamaları üzerindeki etkilerini incelediği yeni bir analiz yayımladı. Analize göre, parasal sıkılaşma süreci ile birlikte tüm gelir gruplarındaki tüketim harcamaları yavaşladı. Ancak en belirgin yavaşlama, parasal sıkılaşma öncesinde diğer gelir gruplarına göre çok daha güçlü bir seyir izleyen yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerde gerçekleşti.
TCMB'nin "Parasal Sıkılaşma ve Gelir Düzeyine Göre Tüketim Harcamaları" başlıklı analizini, Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdür Yardımcısı Altan Aldan, Yardımcı Ekonomist Barbaros Eriş ve Araştırmacı Alper Yıldırım hazırladı. Çalışma, Bankanın Merkezin Güncesi blog sayfasında yayımlandı.
Tüketim Harcamalarındaki Değişim
Analizde, son dönemdeki parasal aktarım mekanizmasının daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla gelir gruplarına göre tüketim harcamalarının incelendiği belirtildi. Parasal sıkılaşmanın, hanehalkının tüketim harcamalarını gelir düzeyine göre farklı biçimlerde etkilediği vurgulandı. Sıkı para politikasıyla birlikte tasarruf imkanı daha fazla olan bireylerin, yüksek mevduat getirilerinin etkisiyle harcamalarını azaltması beklenirken, krediye duyarlı bireylerin harcamalarının ise artan kredi maliyetleriyle yavaşlaması gerektiği ifade edildi.
Yüksek Gelir Grubu Daha Fazla Etkilendi
TCMB'nin analizine göre, gelir gruplarına göre harcama kalıplarını Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileriyle izlemek mümkün olsa da, bu verilerin yalnızca yıllık olarak yayımlandığı ve son verinin 2023 yılına ait olduğu hatırlatıldı. Bu sebeple, analizde 2024 yılına da ışık tutacak dolaylı bir yöntem kullanıldı.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) sepetindeki ürünlerin tüketici gelirine dayalı olarak temsili harcamaları hesaplanarak yapılan incelemeler sonucunda, tüm gelir gruplarında ciro artışlarının parasal sıkılaşma ile gerilediği gözlemlendi. Ancak, bu gerileme yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerde daha belirgin hale geldi. 2023 yılının ikinci çeyreğinde, yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerdeki yıllık ciro artışı, düşük gelir grubuna hitap eden ürünlere göre yaklaşık bir buçuk kat daha yüksekti. Ancak parasal sıkılaşma sonrasında, her iki grup arasındaki artış oranları benzer seviyelere geriledi.
Satış Hacimleri de Benzer Şekilde Etkilendi
Satış hacimlerinde de benzer bir trend izlendiği ifade edildi. Yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerin satış hacmindeki değişim, parasal sıkılaşma öncesinde düşük gelir gruplarına göre üç kat daha fazla iken, sıkılaşma sonrası artış oranları birbirine yakın seviyelere geriledi. Ancak, cirolardan farklı olarak, yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerin satış hacmindeki artış oranı, diğer gruplara göre bir miktar daha yüksek kaldı.
Çekince
Çekince: Bu raporda yer alan her türlü bilgi, değerlendirme, yorum, istatistiki şekil ve bilgiler hazırlandığı tarih itibari ile mevcut piyasa koşulları ve güvenirliğine inanılan kaynaklardan elde edilerek derlenmiştir ve İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin doğruluğu ve bunların yatırım kararlarına uygunluğu tarafımızca garanti edilmemektedir. Bu bilgiler belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemekte olup alım satım kararını destekleyebilecek yeterli bilgiler burada bulunmayabilir. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu nedenle bu sayfalarda yer alan bilgilerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu bilgilere dayanılarak yapılan işlemlerden, yorum ve bilgilerin kullanılmasından doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan dolayı İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile bağlı kuruluşları, çalışanları, yöneticileri ve ortakları sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.